*⛳️ગુજરાતની જમીન અને તેના પ્રકારો ⛳️*

⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️
*⛳️ગુજરાતની જમીન અને તેના પ્રકારો*
⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️⛳️
✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏

*⛳️⛳️ઉદભવક્રિયા, રંગ, ફળદ્રુપતા વગેરે બાબતોને ધ્યાનમાં રાખી ગુજરાતની જમીનને નીચેના પ્રકારોમાં વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે*

*🎯🎯ℹ️. કાંપ ની જમીન (Alluvial soils)(Gujarat Land and it’s Types):⤵️⤵️⤵️⤵️⤵️⤵️*

➡️ગુજરાતના પચાસ ટકા કરતા વધુ વિસ્તારમાં કાંપ ની જમીન આવેલી છે.
*➡️કાંપ, રેતી અને માટીના પ્રમાણને ધ્યાનમાં રાખી કાંપની જમીનને બે ભાગમાં વહેચવામાં આવે છે*.

*↪️↪️(ક) નદીના કાંપની જમીન (River alluvial land):⤵️⤵️*

*➡️આ જમીનમાં ગોરાટ, ગોરાડું, ભાઠાની અને બેસર જમીનનો સમાવેશ થાય છે.*
➡️ભરૂચ જીલ્લાના જંબુસર તાલુકામાં, ખેડા જીલ્લામાં સાબરમતી અને મહી નદી વચ્ચેના પ્રદેશમાં, વડોદરા જીલ્લાના ડભોઇ અને તેની આસપાસના પ્રદેશમાં તથા સુરત જીલ્લાના કેટલાક વિસ્તારમાં *‘ગોરાટ જમીન’* આવેલી છે.
➡️સાબરમતીના પૂરના મેદાની પ્રદેશમાં અને નદીઓના ટાપુના પ્રદેશમાં કાંપના નીક્ષેપણથી રચાયેલી *‘ભાઠાની જમીન’ આવેલી છે. 🔶*
↗️↗️જે ઘઉં, શાકભાજી, સક્કરટેટી અને તડબુચના વાવેતર માટે અનુકુળ છે.

👤👤ઉતર ગુજરાત અને મધ્ય ગુજરાતની રેતાળ કાંપની જમીન *‘ગોરાડું જમીન’* તરીકે ઓળખાય છે.
⬆️⬆️આ પ્રકારની જમીન વડોદરા, આણંદ, ખેડા, અમદાવાદ, ગાંધીનગર, સાબરકાંઠા, મહેસાણા, પાટણ, બનાસકાંઠા જીલ્લામાં આવેલી છે.
➡️➡️આ જમીન ઘઉં અને ડાંગરના વાવેતર માટે અનુકુળ છે. મધ્ય ગુજરાતનો સૌથી ફળદ્રુપ પ્રદેશ *‘ગુજરાતના બગીચા’* તરીકે ઓળખાય છે. ખેડા જીલ્લાની કાંપની જમીન *‘બેસર જમીન’* તારીખે ઓળખાય છે. તમાકુના પાક માટે આ જમીન ઉતમ ગણાય છે.

*⏹⏺⏹(ખ) કિનારાની અને મુખત્રિકોણ (Delta) પ્રદેશની કાંપની જમીન:🔽🔽*

▶️▶️કચ્છના કિનારાના વિસ્તારમાં રચાયેલી આ જમીન પર અર્ધસુકી આબોહવાની અસર છે.
▶️▶️ દક્ષીણ સૌરાષ્ટ્ર, ભરૂચ, સુરત, નવસારી અને વલસાડના કિનારાના પ્રદેશમાં આવી જમીનની રચના થઇ છે.
➡️➡️આ જમીન પર મીઠાના ક્ષાર અને *જિપ્સમ (ચિરોડી)* ની પોપડી આવેલી છે. આથી આ જમીન ખેતી માટે બિનઉપયોગી છે
*✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏9099409723*

*🎯💠2⃣. કાળી જમીન (Black Ground:🔽🔽🔽🔽⬛⬛⬛⬛⬛*

*◼️આ જમીન રંગે કાળી છે, પરંતુ તેમાં રહેલા તત્વોને આધારે તેના રંગમાં તફાવત પડે છે.*
*◼️ પંચમહાલ, દાહોદ, મહીસાગર, અરવલ્લી, છોટા ઉદેપુર, સાબરકાંઠા અને વડોદરા જીલ્લામાં તથા સૌરાષ્ટ્રમાં મધ્યમ કલા રંગની જમીન છે.*
*◼️આ જમીનમાં ચૂનાના તત્વો અને નાઈટ્રોજનનું પ્રમાણ ઓછું હોય છે.*
*◼️આવી જમીનમાં ડાંગર, મગફળી અને કપાસનું વાવેતર થાય છે. વડોદરા, ભરૂચ, સુરત, નવસારી અને વલસાડ જીલ્લામાં ઘેરા કાળા રંગની જમીન છે.*
*◼️ કપાસની ખેતી માટે આ જમીન ઉતમ છે. ગુજરાનો ‘કાનમનો કપાસ પ્રદેશ’ આ પ્રકારની જમીન ધરાવે છે.*

*▫️⬜️⬜️⬜️૩. રેતાળ જમીન (Sandy Soils🔻🔻🔻🔻🔻*

⬜️▫️⬜️૨૫ સેલ્સીયસ કરતા ઓછા વરસાદવાળા વિસ્તારમાં આ જમીન આવેલી છે.
⬜️🔲⬜️બનાસકાંઠા જીલ્લાના વાયવ્ય ભાગમાં, પાટણ અને મહેસાણા જીલ્લાના ઉતર અને પશ્વિમ ભાગમાં, સાબરકાંઠા, અરવલ્લી અને મહીસાગર જીલ્લાના દક્ષીણ-પશ્વિમ ભાગમાં તથા કચ્છ જીલ્લામાં આ પ્રકારની જમીન આવેલી છે.
⬜️🔳⬜️આ જમીન ખેતી માટે બિનઉપયોગી છે, પરંતુ જો સિંચાઈ ની સગવડ થાય તો ખેતી થઇ શકે છે.

*🔘🔹🔘🔹૪. સ્થાનિક જમીન (Local Land🔻🔻🔻🔻🔻🔻*

⬜️🔲⬜️🔲ખવાણ અને ધોવાણ ની ક્રિયાઓને કારણે *‘પડખાઉ જમીન’* ની રચના થાય છે.
⬜️🔲આ પ્રકારની જમીન સૌરાષ્ટ્ર ના બરડાના ડુંગરાળ વિસ્તારમાં જોવા મળે છે.
⬜️🔲ભુપૃષ્ટ, બંધારણ અને રંગને આધારે સ્થાનિક પ્રદેશમાં આ જમીન ‘છેડની જમીન’, *‘ધારની જમીન’,* *‘ક્યારીની જમીન’* વગેરે નામે ઓળખાય છે.
⬜️🔵⬜️સૌરાષ્ટ્રના નીચા ભૂમિ વિસ્તારોમાં તથા જુનાગઢ જીલ્લાના દક્ષીણ ભાગમાં *‘છેડની જમીન"* આવેલી છે.
⬜️🔲⬜️આ જમીનમાં ડાંગર અને ફળફળાદીની ખેતી થાય છે. ગીર સોમનાથ, અમરેલી, રાજકોટ અને જુનાગઢ જીલ્લાના કેટલાક વિસ્તારમાં 🔻*‘ધારની જમીન’* આવેલી છે.
▪️▫️▪️આ જમીનમાં મગફળી પુષ્કળ થાય છે.
🔹🔸🔹ખેડા, આણંદ, અમદાવાદ, ગાંધીનગર અને મહેસાણા જીલ્લામાં ‘ક્યારીની જમીન’ આવેલી છે. આ જમીનમાં ડાંગરની ખેતી થાય છે.

*🔘☑️🔘☑️૫. ખાર જમીન (Saline Soil🔸🔸🔻🔻🔻*

🌊🌊🌊દરિયાકિનારાની જમીન ભરતીના પાણીના ભરાવાને કારણે બગડે છે.
🌊💦💦ખાર જમીન બનવામાં સુકી આબોહવા પણ મહત્વનો ભાગ ભજવે છે.
🌊💦અમદાવાદ, મહેસાણા, આણંદ, ગાંધીનગર, ખેડા, ભરૂચ, સુરત, નવસારી, વલસાડ, બનાસકાંઠા વગેરે જિલ્લાઓમાં તથા ભાલકાંઠા અને નળકાંઠાના પ્રદેશમાં તથા સૌરાષ્ટ્રના ભાવનગર, બોટાદ, સુરેન્દ્રનગર, મોરબી, દેવભૂમિ દ્વારકા, રાજકોટ, જામનગર અને કચ્છ જીલ્લામાં ‘ખાર જમીન’ આવેલી છે.
🌊💦🌊 ગુજરાત સરકાર દ્વારા ખાર જમીન નવસાધ્ય કરી ખેતી હેઠળ લાવવાના પ્રયાસો થાય છે.

આભાર *✍યુવરાજસિંહ જાડેજા (ગોંડલ)🙏9099409723*