ભારતના રાજ્યો

પંજાબ

·         સીમાઓ :- ઉત્તરમાં જમ્મુ કાશ્મીર, દક્ષિણમાં રાજસ્થાન અને હરિયાણા, પશ્ચિમમાં પાકિસ્તાન અને પૂવમાં હિમાચલપ્રદેશ રાજ્ય આવેલું છે.

·         ક્ષેત્રફળ :- ૫૦,૩૬૨ચો.કિમી.

·         દેશમાં સ્થાન :- વીસમું

·         સ્થાપના :-તા.૨૬/૧/૧૯૫૦

·         પાટનગર :- ચંદીગઢ

·         સૌથી મોટું શહેર :- લુધિયાણા

·         રાજ્યપાલ :- વિ.પી.સિંઘ બેડોરે

·         મુખ્યમંત્રી :- અમરીન્દરસિંહ (કોંગ્રેસ)

·         સ્પીકર :-

·         રાજભાષા :- પંજાબી

·         રાજ્ય પક્ષી :- બાજ

·         રાજ્ય પશુ :- સિંહ

·         રાજ્ય વૃક્ષ :-સીસમ

·         રાજ્ય ફૂલ :-

·         રાજ્ય ફળ :-

·         રાજ્ય ગીત :-

·         રાજ્ય નૃત્ય :- ભાંગરા

·         રાજ્ય રમત :-

·         હાઈકોર્ટ :- પંજાબ અને હરિયાણા

·         હવાઈમથક :- ચંડીગઢ, અમૃતસર, લુધિયાના અને પટિયાલા

·         કુલ વસ્તી :- ૨,૭૭,૪૩,૩૩૮ (૨૦૧૧)

·         વસ્તી ક્રમ :-

·         વસ્તી ગીચતા :- ૫૫૧

·         જાતિ પ્રમાણ :- ૮૯૫

·         સાક્ષરતાનો દર :- ૭૫.૮%

·         લોકસભાની સીટો :- ૧૩

·         વિધાનસભાની સીટો :- ૧૧૭

·         રાજ્યસભાની સીટો :-૦૭

·         જીલ્લાની સંખ્યા :-૨૨ (સૌથી મોટો જીલ્લો ફિરોઝપુર અને સૌથી નાનો જીલ્લો ફતેહગઢ સાહિબ)

·         તાલુકાની સંખ્યા :-

·         ગામડાઓ :-

·         મહાનગર :-

·         મુખ્ય પાક :-

·         મુખ્ય ઉધોગ :- ગરમ કાપડ( ધારીવાલ, લુધિયાણા),

·         ખનીજ :-

·         મુખ્ય નદીઓ :-સિંધુ, રાવી, વ્યાસ,સતલજ અને ઘગ્ઘર

·         પર્વતો:- શિવાલિક, ધોલઘર અને પીર પંજાબ

·         સરોવર :-

·         જળ વિદ્યુત પરિયોજનાઓ :-

·         જળાશય ડેમ :- ભાખરા નાંગલ પરિયોજના

·         અભયારણ્યો :- અબોહર અભ્યારણ્ય (કાળા સસલા, કબૂતર )

·         રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન :-

·         વિદ્યુત મથકો :-

·         જોવાલાયક સ્થળો :- સુવર્ણમંદિર (અમૃતસર),દુર્ગીયાના મંદિર, જલિયાવાલા બાગ, પટિયાલા,

·         મહત્વની યોજનાઓ :-

·         વિશેષ માહિતી :-

·         પતિયાલામાં સુભાષચંદ્ર બોઝ નેશનલ ઇન્સ્ટીટયુટ ઓફ સ્પોર્ટ્સ તથા રમતગમતના સાધનો માટે જાણીતું છે.

·         જલંધરશસ્ત્રક્રિયા અને રમતગમતના સાધનો માટે જાણીતું છે.

·         સુવર્ણમંદિર ૧૫૬૬માં શીખગુરૂ રામદાસે બંધાવેલ શીખ ગુરૂદ્રાર આવેલું છે. તેમના પુત્ર અર્જુનસિંહને અમૃત સરોવર બંધાવેલ હતું.

·         ૧૮૯૩માં ખાલસા કોલેજની સ્થાપના થઇ હતી.

પશ્ચિમ બંગાળ

·         સીમાઓ :-પશ્ચિમ બંગાળ રાજ્યની ઉત્તરે સિક્કિમ, ઉત્તર-પૂર્વમાં આસામ, પૂર્વમાં બાંગ્લાદેશ, દક્ષિણમાં બંગાળની ખાડી અને ઓડીશા રાજ્ય અને પશ્ચિમમાં બિહાર અને ઝારખંડ રાજ્યની સરહદ આવેલી છે.

·         ક્ષેત્રફળ :-૮૮,૭૫૦ (ચો.કિ.મી)

·         દેશમાં સ્થાન :- ૧૪મો

·         સ્થાપના :- તા. ૨૬/૧/૧૯૫૦

·         પાટનગર :- કોલકાતા

·         હવાઈમથક :- ડમડમ (કોલકાતા)

·         રાજ્યપાલ :- કેશરીનાથ ત્રિપાઠી

·         મુખ્યમંત્રી :- મમતા બેનર્જી (તૃણમુલ કોંગ્રેસ)

·         સ્પીકર :-

·         રાજભાષા :- બંગાળી

·         રાજ્ય પક્ષી :-શ્વેત વશી કિલકિલા

·         રાજ્ય પશુ :-રોયલ બેંગાલ ટાઈગર

·         રાજ્ય વૃક્ષ :- ડેવિલ ટ્રી

·         રાજ્ય ફૂલ :- જાસ્મીન નાઈટ

·         રાજ્ય ફળ :-

·         રાજ્ય ગીત :-

·         રાજ્ય નૃત્ય :-

·         રાજ્ય રમત :-

·         હાઈકોર્ટ :- કોલકાતા

·         કુલ વસ્તી :- ૯૧,૩૪૭,૭૩૬ (૨૦૧૧)

·         વસ્તી ક્રમ :- ચોથો

·         વસ્તી ગીચતા :-૧૦૨૮

·         જાતિ પ્રમાણ :- ૯૫૦

·         સાક્ષરતાનો દર :- ૭૭.૦૮%

·         લોકસભાની સીટો :- ૪૨

·         વિધાનસભાની સીટો :- ૨૯૫

·         રાજ્યસભાની સીટો :- ૧૬

·         જીલ્લાની સંખ્યા :- ૨૩ (સૌથી મોટો જિલ્લો દક્ષિણી ૨૪ પરગણા અને સૌથી નાનો જિલ્લો કોલકાતા છે)

·         મહાનગરો :- ચાર ( કોલકાતા,

·         તાલુકાની સંખ્યા :-

·         ગામડાઓ :-

·         મુખ્ય પાક :-ચોખા, બટાકા, શણ,શેરડી, ઘઉં અને ચા

·         મુખ્ય ઉધોગ :- એલ્યુમિનીયમ (આસનપુરઅને કોલકાતા),કાગળ ઉદ્યોગ (ટીટાઘર અને શ્રીરામપુર), રેલ્વે એન્જીનનું ઉત્પાદન (ચિત્તરંજન)

·         ખનીજ :-રાનીગંજ (કોલસો),

·         બંદર :- હલ્દીયા

·         અભયારણ્ય :- ૧૫ સુંદરવન (હાથી, હરણ, ડોલ્ફિન, જંગલી ડુક્કર), બુરસા (વાઘ)

·         રાષ્ટ્રીય પાર્ક :- ૫ (સુંદરવન નેશનલ પાર્ક, બુક્સા તીગર ઉદ્યાન, ગોરુમારા રાષ્ટ્રીય પાર્ક, નીઓરા મીણ નેશનલ પાર્ક અને સિંગાલીલા નેશનલ પાર્ક.

·         મુખ્ય નદીઓ :-ગંગા,ભાગીરથી, હુગલી,તિસ્તા,દામોદર, મહાનંદા,તોરસા, બ્રહ્માણી, મયૂરાક્ષી,કોશી અને રૂપનારાયણ

·         પર્વતો :- સુસનીયા, દાર્જીલિંગ, હિમાલયની પર્વતશ્રેણી

·         બંદર :- કોલકાતા, હલ્દિયા

·         જળાશય ડેમ :- ફરાક્કા ડેમ (ભાગીરથી)

·         પરિયોજનાઓ :- દામોદર ખીણ પરિયોજના , મયુરાક્ષી યોજના (તિલપાટ)

·         વિદ્યુત મથકો :-

·         મહત્વ :-

·         જોવાલાયક સ્થળો :- દાર્જીલિંગ, બેલૂર, ખડગપુર,પ્લાસી,સુંદરવન (સૌથી મોટો ડેલ્ટા), કોલકાતા, શાંતિનિકેતન, વીરભૂમિ, બેલુર મઠ, વિષ્ણુપુર, ટાઈગર હિલ,

·         મહત્વની યોજનાઓ :-

·         વિશેષ માહિતી :-

·         રાજ્યના પ્રથમ મહિલા મુખ્યમંત્રી તરીકે વર્ષ-૨૦૧૧ મમતા બેનરજી અને વર્ષ-૧૯૫૬માં પ્રથમ મહિલા રાજ્યપાલ તરીકે પદ્મમાલા નાયડુ બન્યા હતા.

·         દાર્જીલિંગ હિમાલયન રેલવેને વર્લ્ડ હેરીટેજમાં સ્થાન મળ્યું છે.

·         મુઘલોના સમયમાં સૌપ્રથમ આઝાદ થનાર તથા અંગ્રેજોના સમયમાં સૌપ્રથમ ગુલામ થનાર રાજ્ય છે.

·         રાજ્યનું પાટનગર કોલકાતા ભારતના ‘ સાંસ્કૃતિક પાટનગર’ તરીકે ઓળખાય છે.

·         નોબેલ પારિતોષિક વિજેતા રવીન્દ્રનાથ ટાગોર આ રાજ્ય સાથે જોડાયેલ છે.

·         આ રાજ્યમાં ઘણા સમાજસુધારકો જેવા કે સ્વામી વિવેકાનંદ, ઈશ્વરચંદ્ર વિદ્યાસાગર,રામકૃષ્ણ પરમહંસ અને રાજારામ મોહનરાય આપ્યા છે.

·         બેલૂરમાં સ્વામી વિવેકાનંદના ગુરૂ રામકૃષણ પરમહંસની સ્મૃતિમાં બંધાવેલ મઠ આવેલો છે.

·         ભારતનું સૌથી મોટું રેલવેપ્લેટફોર્મ ખડગપુરમાં આવેલું છે.

·         દાર્જીલિંગ ચાના બગીચા અને નારંગી માટે જાણીતું છે.

છતીસગઢ

·         સીમાઓ :- ઉત્તરમાં ઉત્તરપ્રદેશ, ઉત્તર-પૂર્વમાં ઝારખંડ, દક્ષિણ-પૂર્વમાં ઓડીશા અને દક્ષિણમાં આંધ્રપ્રદેશ અને તેલંગણા, દક્ષિણ પશ્ચિમમાં મહારાષ્ટ્ર, ઉત્તર-પશ્ચિમમાં મધ્યપ્રદેશ રાજ્યો આવેલા છે. મધ્યપ્રદેશમાંથી વિભાજીત કરી રાજ્યની રચના કરવામાં આવી છે.

·         આ વિસ્તારમાં ૩૬ ગઢોનો સમાવેશ થતો હોવાથી તેનું નામ છતીસગઢ પડ્યું છે.રાજ્યમાં મુખ્ય ઉત્પાદન અનાજ હોવાથી આ રાજ્યને ‘ ધાન કા કટોરા’ કહેવામાં આવે છે.

·         ક્ષેત્રફળ :-૧,૩૫,૩૮૧ ( ચો..કિ.મી.)

·         દેશમાં સ્થાન :- ૧૭મુ

·         સ્થાપના :- તા.૧/૧૧/૨૦૦૦

·         પાટનગર :- રાયપુર

·         સૌથી મોટું શહેર :- રાયપુર

·         રાજ્યપાલ :-બલરામદાસ ટંડન

·         મુખ્યમંત્રી :- રમણસિંહ

·         સ્પીકર :- ગૌરીશંકર અગ્રવાલ

·         રાજભાષા :-હિન્દી

·         રાજ્ય પક્ષી :- પહાડી મેના

·         રાજ્ય પશુ :- જંગલી ભેંસ

·         રાજ્ય વૃક્ષ :- સાલ

·         રાજ્ય ફૂલ :-

·         રાજ્ય ફળ :-

·         રાજ્ય ગીત :- પંડવાની,ભરથરી

·         રાજ્ય નૃત્ય :- સુખા, કર્મા, ગૌર

·         રાજ્ય રમત :-

·         હાઈકોર્ટ :- બિલાસપુર

·         કુલ વસ્તી :- ૨૦,૭૯૫,૯૫૬ (2011)

·         વસ્તી ક્રમ :-

·         વસ્તી ગીચતા :-૧૮૯

·         જાતિ પ્રમાણ :-૯૯૧

·         સાક્ષરતાનો દર :- ૭૦.૨૮%

·         લોકસભાની સીટો :- ૧૧

·         વિધાનસભાની સીટો :- ૯૧

·         રાજ્યસભાની સીટો :- ૦૫

·         મહાનગરપાલિકા :- ૧૩

·         જીલ્લાની સંખ્યા :- ૨૭

·         તાલુકાની સંખ્યા :-૧૪૯

·         ગામડાઓ :-

·         મુખ્ય નગર :- દુર્ગ,રાજનંદગામ,બસ્તર,રામગઢ અને વોલાસ્પુર

·         મુખ્ય પાક :- ચોખા ,

·         મુખ્ય ઉધોગ :- લોહ અયસ્ક, ભિલાઈ સ્ટીલ પ્લાન્ટ સિમેન્ટ, બીડી ય્ધ્યોગ (તેંદુપત્તા), ઔદ્યોગિક વિકાસ કેન્દ્ર (સિરગિટ્ટી)

·         ખનીજ :- કોલસો,કલઈ મેગેનીઝ (બિલાસપુર), સોનું અને સ્ફટિક (રાજદણ ગાંવ)

·         મુખ્ય નદીઓ :- મહા,ઇન્દ્રાવતી, ખારુન, શિવનાથ,નારંગી, ગુડરા, લાલઘર,હસદો

·         પર્વતો :- બસ્તર, સિહાવ, અમરકંટક

·         રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન :- ૩ ગુરૂ ઘાસીદસ,ઇન્દ્રાવતી નેશનલ પાર્ક (દાંતેવાડા)

·         અભયારણ્ય :- ગોમરાડા અભયારણ્ય (રાયગઢ જીલ્લામાં)

·         પરિયોજનાઓ :- રવિશંકર સાગર પરિયોજના (મહાનદી)

·         જળાશય ડેમ :-

·         વિદ્યુત મથકો :- મારવા થર્મલ પાવર પ્લાન્ટ (જાંજગીર –ચાંપા)

·         જાહેર સાહસો :-

·         ભિલાઈ સ્ટીલ પ્લાન્ટ (૧૯૫૭)

·         શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ :-

·         ઇન્દિરા ગાંધી કળા સંગીત યુનિવર્સિટી, ખેરાગઢ

·         સુંદરલાલ શર્મા ઓપન યુનિવર્સિટી, બિલાસપુર

·         સ્વામી વિવેકાનંદ ટેકનોલોજી યુનિવર્સિટી,ભિલાઈ

·         આયુષ એન્ડ હેલ્થ સાયન્સ યુનિવર્સિટી,રાયપુર

·         કુશાભાઉ ઠાકરે પત્રકારત્વ યુનિવર્સિટી, રાયપુર

·         મહત્વ :-

·         જોવાલાયક સ્થળો :- લક્ષ્મણ મંદિર, રામગઢનો કિલ્લો, ગન્ધેશ્વર મંદિર, ખૈરપુર,જગદલપુર, ડોગરી,ચિતવા,ભિલાઈ દુર્ગ,સીતા બેંગરા ગુફા, મામા ભોંજાનું મંદિર (બરસુર)

·         મહત્વની યોજનાઓ :-

·         મુખ્યમંત્રી સ્વાવલંબન યોજના

·         કલ્પવૃક્ષ યોજના

·         અન્ન બેંક યોજના

·         મહિલા જાગૃતિ શિબિર

·         મફત પુસ્તક વિતરણ યોજના

·         સરકારી ઘોડિયાઘર

·         વિશેષ માહિતી :-

·         પ્રાચીન સમયમાં છતીસગઢ ક્ષેત્ર દક્ષિણ કોશલ તરીકે ઓળખાતું હતું.

·         છતીસગઢ રાજ્યની પ્રથમ સંકલ્પના પં.સુંદરલાલ શર્મા એ કરી હતી.

·         છતીસગઢમાં મહા નદીને ગંગા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

·         છતીસગઢ વિધાનસભાનું નામકરણ મિનીમાતા પરથી પાડવામાં આવ્યું છે.

·         છતીસગઢમાં કુલ વનક્ષેત્રનો હિસ્સો ૪૪%થી વધુ છે.

·         દેશની સર્વપ્રથમ કોમર્શીયલ કોર્ટનું ભૂમિપૂજન તાજેતરમાં છતીસગઢમાં કરવામાં આવ્યું છે.

·         છતીસગઢના કોરબા જિલ્લાને એજ્યુકેશન હબ બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. આ જીલ્લો ઉર્જા રાજધાની તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

·         છતીસગઢના ધમતરી જીલ્લામાં ફૂડ પાર્કની સ્થાપના કરવામાં આવી છે.

·         છતીસગઢના હનુમાનસિંહને મંગલપાંડે તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

·         કાંકેર જીલ્લામાં સુપ્રસિદ્ધ ગઢિયા મહોત્સવ ઉજવાય છે.

·         રાજ્યનો સૌથી વધુ સાક્ષરતા દર ધરાવતો દાંતેવાડા જીલ્લો છે.

·         વાઘના સરંક્ષણ માટે નેશનલ પાર્ક પ્રોજેક્ટ ઇન્દ્રાવતીમાં આવેલો છે.

·         છતીસગઢ રાજ્યને કુલ છ રાજ્યોની સરહદો સાથે સંકળાયેલ છે.

·         રાજિમ સ્થળ છતીસગઢનું પ્રયાગ, મહાતીર્થ અને સંસ્કારીનગરી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

·         સુપ્રસિદ્ધ ભોરમદેવ મંદિર નાગરશૈલીની વાસ્તુકળાનું ઉત્તમ નમૂનો છે.

·         પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના અંતર્ગત દેશનો સર્વપ્રથમ પ્રોજેક્ટ છતીસગઢ માટે સ્વીકૃત કરવામાં આવ્યો હતો.

·         રાજ્યના દાંતેવાડા જીલ્લાની છ ખાણોમાંથી કલઈ ધાતુ મળી આવી છે.

·         છતીસગઢમાં પ્રથમ વિદ્યુત ઉત્પાદન કેન્દ્રની સ્થાપના અમેરિકાના સહકારથી કરવામાં આવી છે.

·         પહેલી નવેમ્બર ૨૦૧૪થી રાજ્યમાં નવી ઉદ્યોગ નીતિ લાગુ કરવામાં આવી હતી.

·         અમૃતધારા પાણીનો ધોધ હસદો નદી પર આવેલો છે.

·         વિશ્વ પ્રસિદ્ધ લોઢાની ખાણ બૈલાડીલામાં આવેલી છે.

·         છતીસગઢના વિધાનસભાના અધ્યક્ષના નિવાસસ્થાનનું નામ સદ્દભાવના રાખવામાં આવ્યું છે.

·         છતીસગઢમાં કંડરા જનજાતિનું મુખ્ય કાર્ય વાંસ પર કારીગરી કરવાનું છે.

·         એશિયાનો પ્રથમ બાયો રીઝર્વ પાર્ક કાનકેરમાં આવેલો છે.

·         રાજ્યમાં કાજુ સંશોધન કેન્દ્ર બસ્તરમાં આવેલ છે.

જમ્મુ કાશ્મીર

·         જમ્મુ કાશ્મીર ભારતનું સૌથી ઉત્તરે આવેલું રાજ્ય છે. જે મોટેભાગે હિમાલયની પહાડીઓમાં આવેલું છે.

·         સીમાઓ :- ઉત્તરમાં અફઘાનિસ્તાન અને ચીન, પૂર્વમાં ચીન, દક્ષિણમાં હિમાચલપ્રદેશ અને પંજાબ તથા પશ્ચિમમાં પાકિસ્તાન આવેલા છે.

·         ક્ષેત્રફળ :- ૨,૨૨,૨૩૬ ચો.કિમી.

·         દેશમાં સ્થાન :- ૧૪મું સ્થાન

·         સ્થાપના :- તા. ૨૬/૧૦/૧૯૪૭

·         પાટનગર :- જમ્મુ ( ઓકટો થી માર્ચ), શ્રીનગર (માર્ચ થી ઓકટો)

·         રાજ્યપાલ :- નરેન્દ્રનાથ વોરા

·         મુખ્યમંત્રી :- રાજ્યપાલ શાસન લાગુ છે.

·         સ્પીકર :-

·         રાજભાષા :- ઉર્દૂ (કાશ્મીરી,ડોંગરી.હિન્દી)

·         રાજ્ય પક્ષી :- બ્લેક હઠીલા ક્રેન

·         રાજ્ય પશુ :- હરણ

·         રાજ્ય વૃક્ષ :- બદામ

·         રાજ્ય ફૂલ :-

·         રાજ્ય ફળ :-

·         રાજ્ય ગીત :-

·         રાજ્ય નૃત્ય :-

·         રાજ્ય રમત :-

·         હાઈકોર્ટ :- જમ્મુ (શિયાળામાં), શ્રીનગર( ઉનાળામાં)

·         હવાઈ મથક :- શ્રીનગર, લેહ અને જમ્મુ

·         કુલ વસ્તી :- ૧,૨૫ કરોડ

·         વસ્તી ક્રમ :- ૨૧મો

·         વસ્તી ગીચતા :- ૧૨૪ (પ્રતિ ચો.કિમી.પ્રતિ વ્યક્તિ)

·         જાતિ પ્રમાણ :-૮૮૯

·         સાક્ષરતાનો દર :- ૬૭.૬૩%

·         લોકસભાની સીટો :- ૦૬

·         વિધાનસભાની સીટો :- ૮૭

·         વિધાનસભા :- બે ગૃહ

·         રાજ્યસભાની સીટો :- ૦૪

·         જીલ્લાની સંખ્યા :- ૨૨(સૌથી મોટો લેહ જીલ્લો, સૌથી નાનો બડગામ જીલ્લો)

·         ગામડાઓ :- ૬૭૬૮

·         મહાનગર :- ૨

·         મુખ્ય પાક :- સફરજન, ચેરી, મકાઈ,સંતરા નાસપતી

·         મુખ્ય ઉધોગ :- રેશમના કીડા તથા ઠંડા પાણીની માછલી ઉદ્યોગ , કેસર,પ્રવાસન ઉદ્યોગ          

·         ખનીજ :-

·         પર્વતો ;- કારાકોરમ, લડાખ પંખી, પીરપજાબ , નંગા, અમરનાથ, હરમુખ,ઓસ્ટીન

·         કુદરતી સરોવર :- વુલર સરોવર (દેશનું સૌથી મોટું સરોવર ),ડાલ , પેગાંગ, માનસબલ, સુરીઓન સરોવર

·         જળ વિદ્યુત પરિયોજનાઓ :- દુલહસ્તી પરિયોજના અને સલાલ પરિયોજના (ચિનાબ)

·         અભયારણ્ય :-નંદીની વન્યજીવન અભયારણ્ય(જમ્મુ),દાચીગામ અભયારણ્ય (શ્રીનગર)

·         રાષ્ટ્રીય પાર્ક :- દચિગામનેશનલ પાર્ક(શ્રીનગર), કાંજીનાગ નેશનલ પાર્ક (બારામુલ્લા જિલ્લો)     હેમીશ નેશનલ પાર્ક (પૂર્વોત્તર લદાખ)

·         ગિરિમથક :- ગુલમર્ગ,, પહેલગાંવ,

·         નદી :- ઝેલમ , સિંધુ,તાવી, રાવી,અને ચિનાબ

·         જળાશય ડેમ :-

·         વિદ્યુત મથકો :-

·         મહત્વ :-

·         જોવાલાયક સ્થળો :-બરફનું શિવલિંગ (અમરનાથ), શ્રીનગર, ગુલમર્ગ, સોનમર્ગ,વૈષ્ણોદેવી

·         મહત્વની યોજનાઓ :-

·         ઉજાલા યોજના

·         ઉડાન યોજના

·         સંરચના યોજનાઅનુગ્રહ અનુદાન યોજના

·         શાંતિપૂર્ણ યોજના

·         વિશેષ માહિતી :-

·         જમ્મુ કાશ્મીર દેશનું એકમાત્ર રાજ્ય છે જ્યાં ભારતીય બંધારણના અનુચ્છેદ ૩૭૦ અનુસાર વિશેષાધિકાર પ્રાપ્ત થાય છે

·         અમરનાથ અને વૈષ્ણોદેવી મંદિર અહીની અર્થવ્યવસ્થા પર ઘણી અસર કરે છે.

·         લદાખ જે પોતાની પર્વતીય સુંદરતા તથા બુદ્ધ સંસ્કૃતિ માટે જાણીતું છે. તેને ‘ નાણું તિબેટ’ પણ કહેવામાં આવે છે.

·         જમ્મુ કાશ્મીર ભારતનું એકમાત્ર રાજ્ય છે જેને પોતાનો અલગ ધ્વજ છે અને બંધારણ છે.

·         આ રાજ્યના ધ્વજમાં લાલ જમીન ઉપર એક હલ છે જે મહેનત દર્શાવે છે.

·         ગુલમર્ગમાં વિશ્વનું સૌથી ઊંચું ગોલ્ફકોર્સ આવેલું છે

·         કે-૨, નંગાપર્વત, ગશેરબુમ.રાકાપોશી વગેરે ઊંચાશિખરો છે.

·         હરિપર્વત ઉપર કશ્યપ રૂષીએ આશ્રમ સ્થાપીને વસ્તીને વસાવી તે કાશ્મીર નામે ઓળખાયો.

ઓડીશા

·         સીમાઓ :- ઉત્તરમાં ઝારખંડ અને પશ્ચિમમાં છતીસગઢ, દક્ષિણમાં આંધ્રપ્રદેશ અને પૂર્વમાં બંગાળની ખાડી આવેલ છે.

·         ક્ષેત્રફળ :- ૧,૫૫,૭૦૭ ચો.કિમી પશ્ચિમ બંગાળ,પશ્ચિમમાં

·         દેશમાં સ્થાન :- ચોથું

·         સ્થાપના :- તા.૧૫/૦૮/૧૯૪૯

·         પાટનગર :- ભુવનેશ્વર

·         સૌથી મોટું શહેર :- ભુવનેશ્વર

·         રાજ્યપાલ :- એસ.સી. જામીર

·         મુખ્યમંત્રી :- નવીન પટનાયક (બિજુ જનતા દલ)

·         સ્પીકર :-

·         રાજભાષા :- ઓડિયા

·         રાજ્ય પક્ષી :- નીલકંઠ

·         રાજ્ય પશુ :- સાબર

·         રાજ્ય વૃક્ષ :- અશ્વત્થા (પીપળો)

·         રાજ્ય ફૂલ :- અશોક

·         રાજ્ય ફળ :-

·         રાજ્ય ગીત :- બંદે ઉત્કલ જનની………

·         રાજ્ય નૃત્ય :- ઓડીસી

·         રાજ્ય રમત :-

·         હાઈકોર્ટ :- ભુવનેશ્વર(૧૯૪૮)

·         મુખ્ય ન્યાયાધીશ :- વિનીત સરણ

·         હવાઈ મથક :- ભુવનેશ્વર

·         કુલ વસ્તી :- ૪૧,૯૪૭.૩૫૮ (૨૦૧૧)

·         વસ્તી ક્રમ :- નવમું

·         વસ્તી ગીચતા :- ૨૭૦

·         જાતિ પ્રમાણ :- ૯૭૯

·         સાક્ષરતાનો દર :- ૭૩%

·         લોકસભાની સીટો :- ૨૧

·         વિધાનસભાની સીટો :- ૧૪૭

·         રાજ્યસભાની સીટો :- ૧૦

·         જીલ્લાની સંખ્યા :- ૩૦(સૌથી મોટો જીલ્લો મયુરગંજ અને સૌથી નાનો જીલ્લો જગતસિંહપુર)

·         તાલુકાની સંખ્યા :- ૩૧૭

·         ગામડાઓ :-

·         મહાનગર :-કટક, રાઉરકેલા, બ્રહ્મપુર,પૂરી,સાંબલપુર,ભુવનેશ્વર

·         મુખ્ય પાક :-ચોખા, નાળીયેર,શણ,અળસી

·         મુખ્ય ઉધોગ :-

·         ખનીજ :-

·         લોખંડ પોલાદનું કારખાનું (રાઉરકેલા),

·         લોહઅયસ્ક ( કેયોન્ઝાર, બોનાઈ અને મયુરગંજ જીલ્લો)

·         મેંગેનીઝ(બોનાઈ, સુંદરગઢ, કાલાહાંડી, કેઓન્જર અને છારાપુર જીલ્લો)

·         બોકસાઇટ(કાલાહાંડી, કોરાપુટ અને સંબલપુર)

·         મુખ્ય નદીઓ :- સુવર્ણરેખા, બેતરણી,બ્રાહ્મણી, વંશધારા અને મહાનદી

·         કુદરતી સરોવર :- ચિલ્કા(ભારતનું સૌથી મોટું ,૧૧૮૦ ચો.કિમી.) અનસૂર્યા અને સારા

·         પરિયોજનાઓ :-

·         જળાશય ડેમ :- હીરાકુંડ (મહાનદી), મચકુંદ , ઋષિતુલ્ય

·         સરોવર :- ચિલ્કા

·         અભ્યારણ્ય :- ચાંડક(હાથી ) અભ્યારણ્ય, અટ્રીયાઈ કાચબા અભ્યારણ્ય, ઘડિયાલ

·         રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન :- નંદન કાન્હા રાષ્ટ્રીય ઉધાન(સફેદ વાઘ)

·         હવાઈ મથક :- ૧૭

·         બંદરો :- ઘામરા, ગોપાલપુર,પારદીપ, સુબર્નરેખા,ચાંદીપુર

·         શૈક્ષણિક તથા સંશોધન સંસ્થા :-

·         પ્રાચીન વિશ્વવિદ્યાલય તક્ષશિલા (રત્નગીર)

·         નેશનલ ઇન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ ટેકનોલોજી (આઇઆઇટી-રાઉરકેલા)

·         આઈ.આઈ.એમ.(સંબલપુર)

·         ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ સાયન્સ એન્ડ રિસર્ચ (બ્રહ્મપુર)

·         ચોખા સંશોધનશાળા

·         જળ વિદ્યુત યોજના :- હીરાકુંડ જળ વિદ્યુત યોજના

·         જોવાલાયક સ્થળો :- કોર્ણાકનું સૂર્યમંદિર,લિંગરાજ મંદિર (ભુવનેશ્વર), જગન્નાથમંદિર (પુરી), રઘુનાથ મંદિર,આંડાગોવા, ઉદયગીરી અને કડાગીરીનું ગુફાઓ, ચિલ્કા સરોવર, મુક્તેશ્વર મંદિર (ભુવનેશ્વર ), અશોકનો શિલાલેખ,વિશ્વશાંતિ સ્તૂપ,ઘવલી પહાડ, ઇન્દ્રાણીની મૂર્તિ( જાજપુર),ચોસઠ જોગણીનું મંદિર ( હીરાપુર અને રાણીપુર), ઝૂકતું શિવાલય ( હુમા), ગરમ પાણીના કુંડ ( તપ્તપાણી )

·         મહત્વની યોજનાઓ :-

·         બિજુ શિશુ સુરક્ષા યોજના (અનાથ અને એચ આઈ વી –ચેપગ્રસ્ત બાળકોના ઉછેર માટે)

·          

·         વિશેષ માહિતી :-

·         કોર્ણાકનું સૂર્યમંદિર જે પૂર્વ ગંગકુળના રાજાએ બંધાવેલ તે વિશ્વ ધરોહર સ્થળ તરીકે સ્થાન પામેલ છે.

·         બોક્સાઈટનું સૌથી વધુ ઉત્પાદન ઓરિસ્સામાં થાય છે.

·         ઓડીશાના પ્રથમ મુખ્યમંત્રી તરીકે   અને પ્રથમ રાજ્યપાલ તરીકે

તમિલનાડુ

·         સીમાઓ :- ઉત્તરે આંધ્રપ્રદેશ, પૂર્વમાં કેરલ, દક્ષિણમાં હિન્દ મહાસાગર અને પૂર્વમાં બંગાળની ખાડી અને પશ્ચિમમાં કર્ણાટક અને કેરલ રાજ્યોની સરહદો આવેલી છે.

·         ક્ષેત્રફળ :- ૧,૩૦,૦૫૮ (ચો.કિમી)

·         દેશમાં સ્થાન :-

·         સ્થાપના :- તા. ૧૪/૦૧/૧૯૫૦

·         પાટનગર :- ચેન્નઈ

·         રાજ્યપાલ :-સી. વિદ્યાસાગર રોય

·         મુખ્યમંત્રી :-ઈ.પ્લાનીસ્વામી

·         સ્પીકર :-

·         રાજભાષા :- તમિલ

·         રાજ્ય પક્ષી :- નીલમ કબૂતર

·         રાજ્ય પશુ :-નીલગિરી તાહાર

·         રાજ્ય વૃક્ષ :- પાલમેર પાલમ

·         રાજ્ય ફૂલ :- ગ્લોરી લીલી ફાંધલ

·         રાજ્ય ફળ :-

·         રાજ્ય ગીત :- ઇવોષણ ટુ ગોડ્નેસ તમિલ….

·         રાજ્ય નૃત્ય :-ભરતનાટ્યમ

·         રાજ્ય રમત :- સાદુગુડી

·         હાઈકોર્ટ :-ચેન્નઈ

·         હવાઈમથક:- ચેન્નઈ, મદુરાઈ,તિરૂચિરાપલ્લી

·         કુલ વસ્તી :-૭,૨૧,૪૭,૦૩૦ (૨૦૧૧)

·         વસ્તી ક્રમ :-

·         વસ્તી ગીચતા :-૫૫૫

·         જાતિ પ્રમાણ :- ૯૯૬

·         સાક્ષરતાનો દર :-૮૦.૩૩%

·         લોકસભાની સીટો :- ૩૯

·         વિધાનસભાની સીટો :-૨૩૫

·         રાજ્યસભાની સીટો :- ૧૮

·         જીલ્લાની સંખ્યા :- ૩૨ (સૌથી મોટો જીલ્લો ધર્મપુરી અને સૌથી નાનો ચેન્નઈ છે)

·         તાલુકાની સંખ્યા :-

·         ગામડાઓ :-

·         મુખ્ય નગર :- કોયમુત્તૂર , મદુરાઈ, પેરામ્બૂર, કુડાલોર, રામનાથપુરમ, તંજાવુર, સેલમ, વેલૌર

·         મુખ્ય પાક :-ચોખા,કપાસ, ચા, કોફી, શેરડી

·         મુખ્ય ઉધોગ :- સુતરાઉ કાપડ(કોઈમ્બતૂર,તિરૂનેલવેલી અને મદુરાઈ ) રેશમ વણાટ અને હેન્ડલૂમ ઉદ્યોગ (મદુરાઈ), ખાંડ ઉદ્યોગ(કોઈમ્બતૂર), એલ્યુમિનીયમ ( મેત્તુર)

·         ખનીજ :- નૈવેલી (લિગ્નાઈટ કોલસા)

·         બંદર :- તૂતીકોરિન (ભારતનું મહાબંદર), ચેન્નાઈ

·         મુખ્ય નદીઓ :- કાવેરી,મેયાર, પલાર, અય્યર , ભવાની, અમરાવતી, ચિત્તર અને વૈગાઈ (કાવેરી ૭૬૦ કિ.મી સૌથી લાંબી નદી છે.)

·         કુદરતી સરોવર :- પુલકિટ

·         ધોધ :- હોગેનકકલ (ધર્મપુરી), કોટલમ (તિરૂચિરાપલ્લી)

·         પરિયોજનાઓ :-

·         જળાશય ડેમ :-

·         વિદ્યુત મથકો :- નૈવેલી (થર્મલ પાવર સ્ટેશન), કામિની પરમાણુ ભઠ્ઠી ( કલ્પક્કમ)

·         અભ્યારણ્ય :-

·         રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન :- ગુંડી ( ચિત્તલ, કાળું સસલું અને સાપ)

·         જોવાલાયક સ્થળો :- તાંજોર,મહાબલીપુરમ,મીનાક્ષી મંદિર (મદુરાઈ), રામેશ્વરમ, વિવેકાનાદ સ્મારક (કન્યાકુમારી, કાંચીપુરમ, શ્રીરંગ,જ્મ્બુકેશ્વર મંદિર ( તિરૂચિરાપલ્લી),ઉટી,  

·         મહત્વની યોજનાઓ :-

·         વિશેષ માહિતી :-

·         તાંજોર ચોલ રાજાઓનું છેલ્લું પાટનગર, બ્રુહદેશ્વર મંદિર વિશ્વભરમાં જાણીતું છે. તેનું નવું નામ થાંજાવુર છે.

·         તિરુચિરાપલ્લી શૈલ મંદિરો, ઔદ્યોગિક અને ઐતિહાસિક નગર છે.

·         ચિદમ્બરમ્ નટરાજના (શૈવ) મંદિર માટે જાણીતું છે.

·         પેરામ્બુર રેલવેના ડબા (ઇન્ટીગ્રલ કોચ ફેક્ટરી) બનાવવાનું ભારત સરકારનું કારખાનું છે.

·         રામેશ્વરમ હિન્દુઓનું પવિત્ર યાત્રાધામ અને બાર જ્યોતિલિંગ પૈકીનું એક છે.

·         નીલગિરીમાં ઉડાઉમંડલમ ગિરિનગર નિકટ ૨૬૪૦ મીનું સૌથી ઊંચું દોડા બેટા શિખર આવેલું છે.

કર્ણાટક

·         સીમાઓ :- ઉત્તરમાં મહારાષ્ટ્ર, દક્ષિણમાં કેરળ અને તામિલનાડુ, પૂર્વમાં આંધ્રપ્રદેશ અને તેલગાના રાજ્યની સરહદો તથા પશ્ચિમમાં અરબીસાગર છે.

·         ક્ષેત્રફળ :-૧,૯૧,૭૯૧ (ચો કિમી)

·         દેશમાં સ્થાન :-સાતમો

·         સ્થાપના :- તા.૧/૧૧/૧૯૭૩

·         પાટનગર :- બેંગલોર

·         રાજ્યપાલ :- વજુભાઈ વાળા

·         મુખ્યમંત્રી :- કુમારસ્વામી

·         સ્પીકર :-

·         રાજભાષા :- કન્નડ

·         રાજ્ય પક્ષી :- ભારતીય રોલર

·         રાજ્ય પશુ :- એશિયન હાથી

·         રાજ્ય વૃક્ષ :- ચંદન

·         રાજ્ય ફૂલ :- કમળ

·         રાજ્ય ફળ :-

·         રાજ્ય ગીત :-જય ભારત જનનીય તેનુંજતે……

·         રાજ્ય નૃત્ય :- યક્ષગાન

·         રાજ્ય રમત :-

·         હાઈકોર્ટ :- બેંગાલુરૂ (૧૮૮૪)

·         મુખ્ય ન્યાયાધીશ :- સુભયા કપલ મુખરજી

·         હવાઈ મથક :- બેંગાલુરૂ,બેલગાવ, મેંગલોર, દેવનહલ્લી

·         બંદરો :- ન્યૂ મેંગલોર,કારવાડ, બેલેકેરી, તાદ્રી, ભત્કલ

·         કુલ વસ્તી :- ૬,૧૧,૩૦૭૦૪ (૨૦૧૧)

·         વસ્તી ક્રમ :-આઠમો

·         વસ્તી ગીચતા :- ૩૨૦

·         જાતિ પ્રમાણ :-૯૭૩

·         સાક્ષરતાનો દર :- ૭૫.૬૦%

·         લોકસભાની સીટો :- ૨૮

·         વિધાનસભાની સીટો :- ૨૨૪

·         વિધાનપરિષદ સીટો :-૭૩

·         રાજ્યસભાની સીટો :- ૧૨

·         જીલ્લાની સંખ્યા :- ૩૦ (સૌથી મોટો જીલ્લો ગુલબર્ગ અને સૌથી નાનો બેંગાલુરૂ)

·         તાલુકાની સંખ્યા :-

·         ગામડાઓ :-

·         મહાનગર :-બેંગાલુરૂ,મૈસૂર, હૂબલી, ધારવાડ,મેંગલોર,કોલાર,બેલગામ,ગુલબર્ગ,બેલ્લારી અને બિજાપુર

·         મુખ્ય પાક :- કૉફી (કૂર્ગ), કોકો,કપાસ,તમાકુ, જુવાર,સોપારી,શેરડી,

·         મુખ્ય ઉધોગ :- પરમાણુ ઉર્જા ઉત્પાદન (કૈગા)

·         સિમેન્ટ ઉદ્યોગ(બેંગાલુરૂ,ભદ્રાવતી,બીજાપુર અને ગુલબર્ગા)

·         એલ્યુમિનીયમ ઉદ્યોગ (બેલગામ)

·         લોખંડ ( કુન્દ્રેમુખ, ભદ્રાવતી ) કાગળ ઉદ્યોગ, એન્જીનીયરીંગ ઉદ્યોગ

·         અભયારણ્ય :-

·         રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન :- બાંદીપુર રાષ્ટ્રીય પાર્ક (બાંદીપુર), વેણુગોપાલ રાષ્ટ્રીય પાર્ક (મૈસુર)

·         ખનીજ :-

·         ટંગસ્ટન, લિગ્નાઈટ કોલસો (નૈવેલી)

·         મેંગેનીઝ (બેલારી, શિમોગા, બેલગામ જીલ્લો)

·         સોનું (કોલારનું ચેમ્પિયન રીફ અને ઓરોગન રીફ હુત્તી )

·         ચાંદી (ચિત્રદુર્ગ અને કોલાર ક્ષેત્ર)

·         યુરેનિયમ (આરાબેઇલ ઘાટ વિસ્તાર)

·         લોખંડ (બાબાબુદૂનની ટેકરીઓ)

·         મુખ્ય નદીઓ :-કૃષ્ણા,ભીમા, કાવેરી, તુંગભદ્રા, રેવતી, હેમવતી, માલપ્રભા, શીમશા, શરાવતી, લક્ષ્મણતીર્થ, કાલી , ઘાટપ્રભા,અર્કાવતી,કામિની આવે વેદવતી

·         પર્વતો :-મુલ્લનગિરિ

·         જળ પરિયોજનાઓ :-

·         ઉપરી કૃષ્ણા પરિયોજના,(કૃષ્ણા નદી-નારાયણનગર)

·         ઘાટપ્રભા પરિયોજના (ઘાટપ્રભા)

·         માલપ્રભા પરિયોજના (માલપ્રભા)

·         શિવસમુદ્ર પરિયોજના (કાવેરી)

·         કાલી પરિયોજના (કાલી)

·         મહાત્મા ગાંધી પરિયોજના (શ્રાવતી)

·         તુંગભદ્રા પરિયોજના(તુંગભદ્રા- મલ્લપુરમ)

·         જળાશય ડેમ :- કૃષ્ણાસાગર યોજના બંધ (કાવેરી નદી),

·         વિદ્યુત મથકો :-

·         જોવાલાયક સ્થળો :- વુંન્દાવન ગાર્ડન, શ્રીરંગપટ્ટનમ , હોયસેલ સ્મારક, છિન્નકેશવ મંદિર (વેલૂર), લાલ બાગ , મૈસૂર,હમ્પી સંગ્રહાલય , નીલગીરી , ચામુંડામાતાનું મંદિર (બેંગાલુર્રૂ),ગોળ ગુંબજ (બિજાપુર), જોગનો ધોધ . લલિત મહેલ(મૈસૂર),શ્રવણબેલગોડા

·         મહત્વની યોજનાઓ :-

·         ચંદન અને કોફીના ઉત્પાદનના અગ્રેસર

·         વિશેષ માહિતી :-

·         ૧૯૨૩માં મૈસુર સ્ટેટ દ્વારા ભદ્રાવતી નદી નજીક મૈસુર આયર્ન એન્ડ સ્ટીલ કંપની (IISCO)ની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.

·         પહેલી ઓગસ્ટ ૧૯૭૩થી જૂનું નામ મૈસુર નામ બદલીને કર્ણાટક રાખવામાં આવ્યું. કારનાડું એટલે ઉચ્ચપ્રદેશ તે ઉપરથી કર્ણાટક નામ પડ્યું છે.

·         ભારતમાં સૌથી વધુ કોફીનું ઉત્પાદન કર્ણાટકના કૂર્ગમાં થાય છે.

·         બેગ્લૂરું કર્ણાટકનું પાટનગર છે અને તે રેશમ તથા વિમાન ઉદ્યોગ માટે જાણીતું છે.

·         મેંગલોર કર્ણાટકનું બંદર છે, જે ચા, કોફી,રબર અને મેંગલોરી નળિયા માટે જાણીતું છે.

·         મૈસુર ઐતિહાસિક શહેર જે રાજમહેલ તથા વૃંદાવન ગાર્ડન માટે દેશભરમાં પ્રસિદ્ધ છે.

·         શ્રીરંગપટ્ટનમ ટીપું સુલતાનની રાજધાનીનું શહેર છે જ્યાં ભગવાન શ્રીરંગનાથનું મંદિર આવેલું છે.

·         હમ્પી પ્રાચીન વિજયનગર સામ્રાજ્યનું પાટનગર છે.

ઉત્તરાખંડ

·         સીમાઓ :-ઉતરાખંડ ની ઉત્તરે તિબેટ, પૂર્વમાં નેપાળ, પશ્ચિમમાં હિમાચલપ્રદેશ અને દક્ષિણમાં ઉત્તરપ્રદેશની સરહદો આવેલી છે.

·         ક્ષેત્રફળ :- ૫૩,૪૮૩

·         દેશમાં સ્થાન :- ૧૯મું

·         સ્થાપના :- તા. ૯/૧૧/૨૦૦૦

·         પાટનગર :- દહેરાદૂન

·         રાજ્યપાલ :- કૃષ્ણકાંત પૌલ

·         મુખ્યમંત્રી :- ત્રિવેન્દ્રસિંઘ રાવત

·         ડે. મુખ્યમંત્રી :- કે.એમ.જોસેફ

·         સ્પીકર :- પ્રેમચંદ અગ્રવાલ

·         રાજભાષા :- હિન્દી,ગઢવાલી, કુમાઉની

·         રાજ્ય પક્ષી :- હિમાલયની મોનલ

·         રાજ્ય પશુ :- મસ્ક હરણ

·         રાજ્ય વૃક્ષ :- બુરાંશ

·         રાજ્ય ફૂલ :- બ્રહ્મા કમળ

·         રાજ્ય ફળ :-

·         રાજ્ય ગીત :-

·         રાજ્ય નૃત્ય :-

·         રાજ્ય રમત :-

·         હાઈકોર્ટ :- નૈનીતાલ (તા. ૯/૧૧/૨૦૦૦)

·         મુખ્ય ન્યાયાધીશ :- કે.એમ.જોસેફ

·         હવાઈમથક :- જોલી ગ્રાંટ (દહેરાદૂન), પંતનગર (ઉદ્યમસિંહનગર),ચમોલી અને ઉત્તરકાશી અને અગત્સ્યમુની (રુદ્રપ્રયાગ)

·         કુલ વસ્તી :- ૧,૦૦,૮૬,૨૯૨ (વર્ષ-૨૦૧૧)

·         વસ્તી ક્રમ :- ૨૧મો

·         વસ્તી ગીચતા :-૧૮૯

·         જાતિ પ્રમાણ :- ૯૬૩

·         સાક્ષરતાનો દર :- ૭૯.૬૩%

·         લોકસભાની સીટો :- ૦૫

·         વિધાનસભાની સીટો :- ૭૧

·         રાજ્યસભાની સીટો :- ૩

·         જીલ્લાની સંખ્યા :- ૧૩ (સૌથી મોટો જિલ્લો ચમોલી અને સૌથી નાનો જિલ્લો ચંપાવત છે)

·         તાલુકાની સંખ્યા :-

·         ગામડાઓ :-

·         મહાનગર :-

·         મુખ્ય પાક :-

·         મુખ્ય ઉધોગ :-

·         ખનીજ :-

·         પ્રમુખ વિશ્વ વિદ્યાલય :-

·         પતંજલિ યોગપીઠ વિશ્વ વિદ્યાલય,હરિદ્વાર

·         ઉત્તરાખંડ પૌધોગીકી વિશ્વવિદ્યાલય હરિદ્વાર

·         ભારતીય પૌદ્યોગિક સંસ્થાન , રૂડકી

·         હેમવતીનંદ બહુગુણા ગઢવાલ વિશ્વ વિદ્યાલય,શ્રીનગર –પૌડી

·         કુમાઉ વિશ્વ વિધ્યાલય, નૈનીતાલ

·         ગોવિંદવલ્લભપંત કૃષિ એન્ડ પૌદ્યોગિક વિશ્વવિદ્યાલય, પંતનગર

·         મુખ્ય નદીઓ :- મંદાકિની,ગંગા ગંડક, યમુના, ઠાલી, રામગંગા, અલકનંદા, ભાગીરથી, ડબકા અને નિહાલ

·         મુખ્ય હિમ નદી :- ગંગોત્રી, સોના, યમુનોત્રી, મિલાન, બાલીંગ અને પોટિંગ

·         પર્વતો :- શિવાલિક, નંદાદેવી, કામેટ, ચૌખંભા, નંદાકોટ, પંચમૂલી

·         સરોવર :- નૈનીતાલ, ભીમ્તાલ, ખુપરતાલ અને પુનતાલ કુમાઉ વિસ્તાર

·         જળ સિંચાઈ પરિયોજનાઓ :- તેહરી બંધ પરિયોજના (ભાગીરથી નદી)

·         જળાશય ડેમ :- તેહરી બંધ

·         અભયારણ્ય :- રાજાજી રાષ્ટ્રીય અભયારણ્ય (હરિદ્વાર), ગોવિંદ પશુ વિહાર અભયારણ્ય

·         રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન :- જીમ કાર્બેટ રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન (રામનગર), ફૂલોની ઘાટી રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન (નાનીતાલ) , નંદાદેવી રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન (ચમોલી) અને ગંગોત્રી રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન (ઉત્તરકાશી)

·         વિદ્યુત મથકો :-

·         જોવાલાયક સ્થળો :- હેમકુંડ સાહેબ, પુષ્પ ખીણ, આદિ શંકરાચાર્યની સમાધિ, ડોડીતાલ, ગૌમુખ, રજ્જુ માર્ગ નંદાદેવી શિખર નૈની સરોવર, મસૂરી,અલમોડા,ઋષિકેશ, ચમોલી, ઉત્તર કશી,ગઢવાલ અને જોશીમઠ , ગંગોત્રી(ગંગા નદીનું ઉદગમ સ્થાન), જમનોત્રી,યમનોત્રી

·         મહત્વની યોજનાઓ :-

·         વિશેષ માહિતી :-

·         ઉત્તરાખંડના પ્રથમ મુખ્યમંત્રી નિત્યાનંદ સ્વામી (૨૦૦૧) અને પ્રથમ રાજ્યપાલ સુરજીતસિંહ બરનાલા (૨૦૦૦) હતા.

·         ઉત્તરાખંડનો ફૂલોની ઘાટી રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન અને નંદાદેવી રાષ્ટ્રીય ઉધાન વિશ્વ ધરોહરમાં સ્થાન મળ્યું છે.

ઉત્તરપ્રદેશ

·         સીમાઓ :- પશ્ચિમમાં રાજસ્થાન, ઉત્તર પશ્ચિમમાં દિલ્લી અને હરિયાણા, ઉત્તરમાં ઉત્તરાખંડ અને નેપાળ દેશ, ઝારખંડ , દક્ષિણ પૂર્વમાં મધ્યપ્રદેશ સરહદ આવે છે.

·         ક્ષેત્રફળ :- ૨,૩૮,૫૬૬ (ચો.કિ.મી)

·         દેશમાં સ્થાન :- પ્રથમ

·         સ્થાપના :- તા. ૨૬/૦૧/૧૯૫૦ (સ્થાપના દિવસ- પહેલી નવેમ્બર ૧૯૫૬)

·         પાટનગર :- લખનૌ

·         હવાઈ મથકો :- લખનૌ, કાનપુર, અલાહાબાદ, વારાણસી, આગ્રા, ઝાંસી, બરેલી, ગાઝીયાબાદ, ગોરખપુર, સહરાનપુર, રાયબરેલી

·         રાજ્યપાલ :- રામનાઈક

·         મુખ્યમંત્રી :- શ્રી આદિત્યનાથ યોગી

·         ડે. મુખ્યમંત્રી :- કેશવપ્રસાદ મૌર્ય અને દિનેશ શર્મા

·         સ્પીકર :- હરીદાઈ નારાયણ

·         રાજભાષા :- હિન્દી,ઉર્દૂ

·         રાજ્ય પક્ષી :-સારસ

·         રાજ્ય પશુ :- હરણ

·         રાજ્ય વૃક્ષ :- સાલ

·         રાજ્ય ફૂલ :-આસોપાલવ

·         રાજ્ય નૃત્ય :-કથક ,કજરી, નૌટંકી,રાસલીલા

·         રાજ્ય રમત :-હોકી

·         રાજ્ય ચિન્હ :- માછલી અને તીર કમાન

·         હાઈકોર્ટ :- અલ્હાબાદ (ખંડપીઠ-લખનૌ) (સ્થાપના :-તા.૧૧/૬/૧૮૬૬)

·         રાજ્યમાં કુલ ન્યાયાધીશોની સંખ્યા :- ૯૧

·         મુખ્ય ન્યાયાધીશ :- બાબાસાહેબ ભોંસલે

·         કુલ વસ્તી :- ૧૯,૯૮,૧૨,૩૪૧ (૨૦૧૧)

·         વસ્તી ક્રમ :-પ્રથમ

·         વસ્તી ગીચતા :-૮૨૯

·         જાતિ પ્રમાણ :- ૯૧૨

·         સાક્ષરતાનો દર :- ૬૮.૭૨%

·         લોકસભાની સીટો :- ૮૦

·         વિધાનસભાની સીટો :- ૪૦૩ (૪૦૨ + ૧ એગ્લો ઇન્ડિયન)

·         વિધાન પરિષદ બેઠકો :- ૧૦૦ (૯૯ + ૧ એગ્લો ઇન્ડિયન)

·         રાજ્યસભાની સીટો :- ૩૧

·         જીલ્લાની સંખ્યા :-૭૫(સૌથી મોટો જિલ્લો લખીમપુર અને સૌથી નાનો જિલ્લો સંત રવિદાસનગર છે.)

·         તાલુકાની સંખ્યા :- ૩૩૨

·         મહાનગર :-કાનપુર, વારાણસી, આગ્રા, પ્રયાગ, ગાઝિયાબાદ, અલીગઢ, ઝાંસી, મથુરા, અયોધ્યા, ગોરખપુર,લખનૌ, રાયબરેલી,

·         મુખ્ય પાક :-

·         મુખ્ય ઉધોગ :- ( ૫,૨૧,૮૩૫ લઘુ ઉદ્યોગો, ૬૮ કાપડની મિલો અને ૩૨ ઓટોમોબાઈલ કારખાનાઓ છે.)

·         ચર્મઉદ્યોગ (કાનપુર)

·         ખાતર(ફૂલપુર, ગોરખપુર)

·         ગરમ કાપડ ( કાનપુર)

·         કાચઉદ્યોગ( ફીરોઝાબાદ)

·         ઈલેક્ટ્રોનિક ઉદ્યોગ ( ગાઝિયાબાદ)

·         એલ્યુમીનીયમ( રેણુકોટ)

·         ખાંડ ઉદ્યોગ ( કાનપુર, લખનૌ, ગોરખપુર)

·         ડેરી ઉદ્યોગ (કાનપુર અને અલીગઢ)

·         સિમેન્ટ ઉદ્યોગ (કજરાહટ)

·         ખનીજ :- ફોસ્ફોરાઈટ્સ( લલિતપુર જીલ્લો)

·         રાષ્ટ્રીય નેશનલ પાર્ક :- જીમ કોરબેટ નેશનલ પાર્ક (રામગંગા), દૂધવા નેશનલ ઉદ્યાન (લખીમપુર)

·         મુખ્ય નદીઓ :- ભાગીરથી, રિહાન્દ,રામગંગા,ગંગા, ગોમતી, ઘાઘરા, ગંડક, બેતવા, શારદા, ચંબલ, સિંધ,કેન અને સોન

·         પર્વતો :- વિંધ્ય, શિવાલિક અને કૈમૂર

·         પરિયોજનાઓ :- તેહરી પરિયોજના,રામગંગા પરિયોજના

·         સડકોનો વિસ્તાર :- કુલ ૧,૧૮,૯૪૬ કિ.મી.

·         જળાશય ડેમ (સરોવર) :-

·         જાહેર સાહસો :-

·         ઇન્ડીયન ઓઈલ કોર્પોરેશન લિ.(O.C),મથુરા

·         ઇન્ડિયન ટેલિફોન ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિ., નૈની

·         ડીઝલ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડીયા લિ.,વારાણસી

·         ફર્ટીલાઈઝર કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડીયા, ગોરખપુર

·         ભારત ઇલેક્ટ્રોનિકસ લિ.( BEL) , ગાઝીયાબાદ

·         નેશનલ થર્મલ પાવર કોર્પોરેશન(NTPC), સિંગરોલી)

·         જોવાલાયક સ્થળો :-તાજમહેલ (આગ્રા) સલીમ ચિશ્તી દરગાહ(ફતેહપુર સીકરી), વારાણસી, ગોરખપુર, અયોધ્યા,ઝાંસી, લખનૌ,હરિદ્વાર, કેદારનાથ, પ્રયાગ,કાશી, ગોકુળ-મથુરા, ચિત્રકૂટ , સારનાથ, કુશીનગર, પ્રતાપગઢ,વૃંદાવન, ગોકુલ,સંત કબીરનગર

·         મહત્વની યોજનાઓ :-

·         ભાગ્યલક્ષ્મી યોજના (ગરીબ પરિવારમાં પુત્રીના જન્મ થતાં રૂ. ૫૦,૦૦૦ના બોન્ડ અને માતાને રૂ.૫૧૦૦/- આપવામાં આવે છે.)

·         વિશેષ માહિતી :-

·         ભારતનું સૌથી વધુ વસ્તીગીચતાધરાવતું રાજ્યમાંનું એક છે.

·         ઉત્તરપ્રદેશ ભારતની ઉત્તરે આવેલું રાજ્ય છે. તેનો ઈતિહાસ ૪૦૦૦ વર્ષ પુરાણો છે.

·         વારાણસી નજીક સારનાથનું ચૌખંડી સ્તૂપ જ્યાં ભગવાન બુદ્ધે પ્રથમ ઉપદેશ આપ્યો હતો.

·         ત્રેતાયુગમાં ભગવાન વિષ્ણુ અવતાર શ્રીરામચંદ્રજીએ અયોધ્યા અત્યારે ફૈઝાબાદ જીલ્લોમાં જન્મ લીધો હતો. ભગવાન રામ ચૌદ વર્ષ વનવાસ પ્રયાગ અને ચિત્રકૂટ વગેરે વિસ્તારમાં વિતાવ્યો હતો.

·         ઉત્તરપ્રદેશના પ્રથમ મહિલા મુખ્યમંત્રી સુચિતા કૃપલાણી (૧૯૬૩) અને પ્રથમ મહિલા રાજ્યપાલ સરોજીની નાયડુ (૧૯૪૭) હતા.

·         નોયડા અને લખનૌ ઇન્ફર્મેશન ટેકનોલોજી ક્ષેત્રે ખૂબ જ આગળ છે.

·         કાનપુરમાં ગ્રીનપાર્ક સ્ટેડીયમ આંતરરાષ્ટ્રીય કક્ષાનું સ્ટેડીયમ છે. આ ઉપરાંત વિશ્વમાં ચામડાના ચંપલ માટે પ્રખ્યાત છે.

·         અલ્હાબાદમાં ગંગા, જમુના અને સરસ્વતી નદીનો સંગમ થાય છે.

·         વિશ્વની સૌથી મોટી હનુમાનજીની ૧૧૦ ફૂટ ઊંચાઈ ધરાવતી મૂર્તિ સીતામઢીમાં આવેલી છે.

·         પ્રથમ આર્યુવેદિક દવા ઉદ્યોગ માટે હરદોઇ જિલ્લામાં ન્યુ ઈન્ડીયા ફાર્માસિસ્ટલની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.

·         ઉત્તરપ્રદેશમાં સોનભદ્ર જીલ્લો દેશનો એકમાત્ર એવો જીલ્લો છે કે જેને ચાર પ્રદેશોની સીમાઓ ધરાવે છે.

·         ઉત્તરપ્રદેશના પ્રથમ રાજ્યપાલ હોરમસજી મોદી (૧૯૫૦)માં હતા.

·         સંત કબીરની સમાધી સંત કબીરનગરમાં આવેલી છે.

·         રામાયણના રચયિતા મહર્ષિ વાલ્મિકી તથા રામચરિતમાનસના રચયિતા ગોસ્વામી તુલસીદાસની જન્મભૂમિ છે

·         મથુરામાં ખનીજતેલ શુદ્ધીકરણ (રીફાઈનરી) આવેલી છે.

આંધ્રપ્રદેશ

·         સીમાઓ :- ઉત્તર-પશ્ચિમમાં તેલંગણા,ઉત્તરમાં છતીસગઢ,ઉત્તર-પૂર્વમાં ઓડીશા, પશ્ચિમમાં કર્ણાટક, દક્ષિણમાં તમિલનાડુ તથા પૂર્વમાં બંગાળની ખાડી આવેલ છે.

·         ક્ષેત્રફળ :- ૧,૬૦,૨૦૫ (ચો.કિ.મિ)

·         દેશમાં સ્થાન :- ૮મુ

·         સ્થાપના :- તા. ૧/૧૦/૧૯૫૩

·         પાટનગર :- હૈદરાબાદ અને વિજયવાડા

·         સૌથી મોટું શહેર :- વિશાખાપટ્ટનમ

·         રાજ્યપાલ :-ઈ.એસ.એસ. નરસિંહમન

·         મુખ્યમંત્રી :- ચંદ્રાબાબુ નાયડુ

·         સ્પીકર :- કે.શિવપ્રસાદ રોય

·         રાજભાષા :- તેલુગુ

·         રાજ્ય પક્ષી :- નીલકંઠ

·         રાજ્ય પશુ :- કાળીયાર

·         રાજ્ય વૃક્ષ :- લીમડો

·         રાજ્ય ફૂલ :- લીલી

·         રાજ્ય ફળ :- કેરી

·         રાજ્ય ગીત :- મા તેલુગુ તલ્લીકી….

·         રાજ્ય નૃત્ય :- કૂચીપુડી

·         રાજ્ય રમત :- કબડ્ડી

·         રાજ્ય તહેવાર :-ઉગાદી

·         હાઈકોર્ટ :- હૈદરાબાદ (૧૯૫૪)

·         ન્યાયાધીશોની સંખ્યા :- ૨૭

·         મુખ્ય ન્યાયાધીશ :- રમેશ રંગનાથન

·         કુલ વસ્તી :- ૪,૯૩,૮૬,૭૯૯

·         વસ્તી ક્રમ :- ૧૦મો

·         વસ્તી ગીચતા :- ૩૦૮

·         જાતિ પ્રમાણ :-૯૯૬

·         સાક્ષરતાનો દર :- ૬૭.૧૪%

·         લોકસભાની સીટો :- ૨૫

·         વિધાનસભાની સીટો :- ૧૭૫

·         વિધાન પરિષદ :- ૫૪

·         રાજ્યસભાની સીટો :-૧૧

·         જીલ્લાની સંખ્યા :- ૧૩

·         તાલુકાની સંખ્યા :-૬૭૦

·         ગામડાઓ :- ૧૭,૩૬૩

·         મહાનગર :- વિજયવાડા, કાકીનાડા, નેલોર, ગુન્ટૂર , વારંગલ, વિશાખાપટ્ટનમ , સિકંદરાબાદ, રાજમહેન્દ્રી

·         મુખ્ય પાક :- ચોખા,જુવાર, બાજરી,મકાઈ, તેલીબીયા,કપાસ, કાળીમરી

·         મુખ્ય ઉધોગ :- ખાતર ઉદ્યોગ ( કાકીનાડા,રામાગુંડમ) , ડેરી ઉદ્યોગ ( અનંતપુર), કાગળ ઉદ્યોગ ( સિરપુર),ફાર્મા કંપની, પેટ્રોલિયમ,પોલીમર,ખાતર અને સ્ટીલ

·         જાહેર સાહસો :-

·         ભારત હેવી પ્લેટ એન્ડ વેસલ્સ લિ.(વિશાખાપટ્ટનમ)

·         હિન્દુસ્તાન કેબલ્સ લિ.(હૈદરાબાદ)

·         ફર્ટીલાઈઝર કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડીયા (રામગુંડમ)

·         હિન્દુસ્તાન મશીન ટુલ્સ લિ.(HMT)(હૈદરાબાદ)

·         ખનીજ :-

·         અબરખ (નેલોર)

·         કોલસો ( સિંગારેણી)

·         મેંગેનીઝ ( વિશાખાપટ્ટનમ) પશ્ચિમઘાટ ખનીજોથી સમૃદ્ધ છે.

·         સોનું :- રામગિરી, અનંતપુર

·         મેગેનીઝ ( બેલ્લારી,વિશાખાપટ્ટનમ )

·         મુખ્ય નદીઓ :- ક્રિષ્ના, ગોદાવરી,ચિત્રાવતી,તુંગભદ્રા

·         કુદરતી સરોવર :- કોલક

·         હવાઈ મથક :- તિરૂપતી અને વિશાખાપટ્ટનમ

·         બંદરો :- વિશાખાપટ્ટનમ,કાકીનાડા,ભૂમિપટ્ટનમ, મછલીપટ્ટનમ અને કલિંગપટ્ટનમ

·         પર્વતો :- નલ્લામલ્લાની ટેકરીઓ, ઈમરાલા, પાલીમેડા અને બેલીઠોડા

·         દરિયા કિનારો :- ૯૭૪ કિ.મી

·         જળાશય ડેમ :- હુસેન સાગર સરોવર

·         જોવાલાયક સ્થળો :-સાલાર ગંજ સંગ્રહાલય ,તિરૂપતિમંદિર, કનકદુર્ગા મંદિર (વિજયવાડા),સત્યનારાયણ સ્વામી મંદિર (અનવરમ),શ્રીસેલમ, રામપ્પા મંદિર ,બ્રહ્મામંદિર (આલમપુર),બેલમ ગુફાઓ,ગોલકોંડા કિલ્લો,ચંદ્ર્ગીરી કિલ્લો,શ્રી વેન્કટેશ્વરમંદિર

·         મહત્વની યોજનાઓ :-

·         બગારૂતાલી યોજના

·         શ્રીનિધિ યોજના

·         ભૂમિ યોજના

·         અભયહસ્તમ યોજના

·         એન.ટી.આર. ભરોસા યોજના

·         એન.ટી.આર. આરોગ્યરક્ષા યોજના(૧૦૪૪ બીમારીમાં રૂ. બે લાખ સુધી વિનામુલ્યે સારવાર)

·         વિશેષ માહિતી :-

·         ગુજરાત પછી બીજા નંબરે દરિયા કિનારો ધરાવતું રાજ્ય છે.

·         ચોખાનો સૌથી મોટો ઉત્પાદક છે માટે તેને ભારતનો ચોખાનો કટોરો કહેવામાં આવે છે.

·         આંધ્રપ્રદેશના પ્રથમ મુખ્યમંત્રી નીલમ સંજીવ રેડ્ડી  અને પ્રથમ રાજ્યપાલ