ગોકાક ધોધ

ગોકાક ધોધ 

       તમે ગોકાક મીલનું નામ સાંભળ્યું છે ? કર્ણાટક રાજ્યના બેલગામ જીલ્લાના ગોકાક ગામમાં આવેલી આ મીલનું કાપડ એક જમાનામાં ખૂબ જ વખણાતું હતું. આજે આપણે અહીં ગોકાક મીલની વાત નથી કરવી, પણ ગોકાક ગામથી ૬ કી.મી. દૂર આવેલા ગોકાક ધોધની વાત કરવી છે.

       અહીં ગોકાક ગામ પાસે ખડકાળ વિસ્તારમાં ઘટપ્રભા નામની વિશાળ નદી ધોધ રૂપે પડે છે. એને જ ગોકાક ધોધ કહે છે. આ ધોધનાં પાણી ૫૨ મીટર(૧૭૧ ફૂટ)ની ઉંચાઇએથી મોટી ગર્જના સાથે પડે છે અને એક અનુપમ કુદરતી દ્રશ્ય સર્જે છે. પડતા પાણીનો જથ્થો જોઈને મોંઢામાંથી ‘વાહ’ શબ્દ નીકળી જાય છે. ચોમાસામાં નદીનું પાણી લાલાશભર્યું, ડહોળું અને ઘૂઘવતુ હોય ત્યારે ધોધનું રૌદ્ર સ્વરૂપ જોવા મળે છે. ત્યારે તેનો અવાજ પણ ઘણે દૂરથી સંભળાય છે. નદીની પહોળાઈ ૧૭૭ મીટર છે. ધોધના ઉપરવાસમાં નદી પર ઝૂલતો પૂલ બાંધેલો છે. પૂલની ઊંચાઈ નદીના પાણીની સપાટીથી આશરે ૧૪ મીટર જેટલી છે. આટલા ઊંચા પૂલ પરથી નદી કેવી ભવ્ય લાગે ! તે તો ત્યાં જઈને નજરે જોઈએ ત્યારે જ ખબર પડે ! આ પૂલ પર એકી સાથે ૩૦ થી વધુ માણસોને જવા દેતા નથી.

       ગોકાક ધોધનો આકાર ઘોડાની નાળ(Horse shoe)જેવો છે. અમેરિકાના વિખ્યાત ધોધ નાયગરાનો આકાર પણ ઘોડાની નાળ જેવો છે. એટલે ગોકાક ધોધ નાયગરાની મીની આવૃત્તિ જેવો લાગે છે. ધોધનો આકાર, ઊંચાઈ અને ઝડપ – એ બધું જ નાયગરા ધોધને મળતું આવે છે.

       ઘટપ્રભા નદી બેલગામની ટેકરીઓ આગળ વહીને ગોકાક આગળ આવે છે. અહીં નદીના કિનારે ચાલુક્ય યુગના ઘણા અવશેષો મળી આવ્યા છે. એ જમાનાનું એક શીવમંદિર હાલ અહીં મોજુદ છે. તે મહાલીન્ગેશ્વર મહાદેવ તરીકે જાણીતું છે. ઘણા લોકો અહીં દર્શને આવે છે.

       ગોકાક ધોધ આગળ એક જૂનું પાવર સ્ટેશન છે. ૧૮૮૭ માં એશિયામાં પ્રથમ વીજળી ઉત્પાદન આ પાવર સ્ટેશનમાં થયું હતું.

       ગોકાકની નજીક ગોડાચીનામલ્કી નામનો એક બીજો ધોધ પણ આવેલો છે. ગોકાક મીઠાઈઓ માટે જાણીતું છે. આ મીઠાઈઓને Gokak Kardant કહે છે.

       ગોકાક ધોધ બેલગામથી ૬૫ કી.મી. દૂર છે. બેલગામથી ગોકાક જવા માટે કર્ણાટક રાજ્યની એસ.ટી. બસો મળી રહે છે. આ ધોધ પણજી(ગોવા)થી આશરે ૧૦૦ કી.મી. દૂર, ગોવા અને કર્ણાટકની સરહદ નજીક કર્ણાટકમાં આવેલો છે. પૂનાથી ૪ નંબરના નેશનલ હાઈવે પર થઈને પણ બેલગામ જવાય છે. ગોકાક પાસે ઘટપ્રભા રેલ્વે સ્ટેશન પણ છે. ચોમાસાની ઋતુમાં જુલાઈથી ઓક્ટોબર દરમ્યાન, આ ધોધ જોવાની બહુ જ મઝા આવે. અહીં આપેલા ફોટા જોઈને ગોકાક ધોધ જોવાનું જરૂર મન થઇ જશે.